Mesane (İdrar Torbası) Sarkması Nedir?
Türkiye’de mesane sarkması ve mesane sarkması dolayısıyla idrar kaçırma olan kişilerin sayısında son zamanlarda oldukça büyük bir artış olmaktadır. Mesane ya da üretranın vajinanın içine ve dışarı doğru sarkmasına idrar torbası sarkması ismi verilmektedir. Tıptaki ismi sistoseldir. Genellikle kadın hastalarda karşılaşılan bu problem, genital organlarda sarkma cinsel organların bu organları karın içerisinde sabitleyen bağlarının işlevlerini kaybetmesi sebebiyle aşağıya vajinaya doğru yer değiştirmeleridir. Vajina ön duvarının, idrar torbasına verdiği desteği yitirmesi ile gelişmektedir.
Mesanenin vajina içerisine doğru fıtıklaşmasına sistosel denilmektedir. Mesane sarkması da, vajina ön duvarına komşu olan idrar torbasının rahim içerisine doğru bombeleşmesine verilen addır. Bu durumda özellikle öksürme, hapşırma, ağır şeyler taşıma gibi karın içi basıncını artıran durumlarda kadının vajina içerisinde şişen idrar torbasını eliyle fark edebilmesine yol açar. Bu durum, öksürme, hapşırma, gülme, merdiven çıkma, ağır yük kaldırma gibi karın içi basıncı arttıran durumlarla idrar kaçırmaya yol açar. İdrar kaçırma problemi en hafif haliyle, bu gibi durumlarda, yani sadece öksürme, aksırma ve ıkınma durumunda kendini gösterir. İleri derecede sistoseller ise özellikle de ıkınma esnasında vajinadan dışarıya çıkana dek ilerleyebilirler. Bu hallerde kişi idrarını yapmakta güçlük çekebilir. Eliyle idrar torbasını yukarı kaldırarak idrarını yapar. Bu durumdaki kişilerde böbreklerde sorunlar yaşanabilir ve böbreklerin işlevi bozulabilir.
Rektum sarkması ise vajina arka duvarıyla yakın konumlarda olan rektumun vajinaya doğru bombeleşmesidir. Bu duruma tıp dilinde rektosel ismi verilir. Rektum sarkması birçok durumda spesifik bir probleme yol açmamakla beraber kabızlık probleminin ortaya çıkmasına yol açabilir. İleri sarkmalarda ise kadın büyük abdestini yapamayabilir ve bu sebeple eliyle vajene bastırarak ancak bunu gerçekleştirebilir.
Vajinal sarkmalarla alakalı problem yaşayan kadınların diğer bir sorunu da güç gerçekleşen doğumlarda meydana gelen yırtıkların vajinada genişleme problemine sebep olmasıdır. Bu durum kadının cinsel hayatında problemler yaşamasına, cinsel zevk almasının engellenmesine yol açabilir. Genital organ sarkmaları çok nadir olarak tek başlarına görülürler ortaya çıkarlar. Çoğunlukla rahim sarkması, idrar torbası sarkması ve kalın bağırsağın son bölümünün sarkması ve idrar kaçırma sorunları birlikte ortaya çıkar.
Mesane sarkması kimlerde ortaya çıkar?
Mesane sarkması çok nadir olarak, gençlerde ve doğum yapmamış kişilerde ortaya çıkabilmektedir. Bunun ortaya çıkmasındaki en önemli sebebi ise normal doğumdur. Genital organlarda sarkma özellikle çok sayıda ve güç gebelik yaşamış kadınlarda ortaya çıkar. Uzun süren ve zorluk çıkaran doğumlar genital organları yerinde tutan bağların uzaması, kimi bölgelerden yırtılması ve bu sebeple de organları yerinde tutma görevinin azalmasıyla neticelenir.
Çoğunlukla kadınlarda menopoz sonrası dönemde ortaya çıkmaktadır. Bunun sebebi ise menopozda kadınlık hormonu olan östrojen azalmakta, bu da pelvis tabanındaki kasların gücünü yitirmesi manasına gelmektedir. Sezaryen ile doğumu gerçekleşmiş olan kadınlarda ve hiç doğum yapmamış olan kadınlarda ise sarkma çok daha ender şekilde ortaya çıkar. Kısaca, çok sayıda doğum, iri bebek doğurma, doğumda meydana gelen vajina yırtılmaları, karın içi basıncını artıran kronik öksürük, aşırı şişmanlık ve ağır işlerde çalışma mesane sarkmasını ortaya çıkaran faktörlerden sayılmaktadır.
Bu durum ırksal olarak yatkın olma, aile yapısındaki bağ dokusunun elastikiyetinin az olması, menopoz, sigara tüketimi, uzun süreli kabızlık durumları, obezite ve pelvik cerrahi operasyonlar yaşamış insanlarda da ortaya çıkabilir. Özellikle şeker hastalığı dolayısıyla ortaya çıkan sinir harabiyeti neticesinde kendini gösterebilir. Görülme yaygınlığı yaşla beraber artsa da yaşlanmanın getirdiği doğal bir belirti olmamaktadır.
Mesane sarkması belirtileri nelerdir?
Hafif sarkmalar, belirti vermeyebilir. Orta derecede, karnın aşağı bölümlerde ağırlık hissedilebilir. Sırtın ve karnın alt bölümlerinde ağrı ve rahatsızlığa yol açabilir. Uzun süre ayakta kalındığı taktirde bu şikayetler artabilir. Cinsel ilişki sırasında ağrı duyulabilir ve idrar kaçırma gerçekleşebilir. İleri derecede sarkmada, rahmin dışarıdan görülmesi mümkündür ve vajinada büyük bir kitle varmış hissi yaratır.
Belirtiler:
- İdrara sık sık çıkma isteği
- Gülme, öksürme ve hapşırma esnasında idrar kaçırma
- Cinsel ilişki sırasında idrar kaçırma
- Sistit gibi, sürekli idrara çıkma gereği
- İdrar yaparken zorluk yaşama
- Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
- İdranın tam olarak yapılamadığı hissi
- Vajinadan bir kitlenin sarkması ve bunun görülebilmesi
- Ağır kaldırma, zorlanma veya ıkınma hallerinde vajinanın sarkması
Mesane sarkması için teşhis nasıl konur?
Çoğunlukla kadınlar rahim sarkmasını dışarıdan fark edebilir, bunu fark edip doktora başvurabilirler. Fakat nadir olarak ortaya çıkan durumlarda mesane sarkması hiçbir problemi bulunmayan bir kadında tesadüfi olarak fark edilebileceği gibi sıklıkla idrar kaçırma ya da vajinada dolgunluk hissi yaşayan bir kadının jinekolojik muayenesi sırasında sarkmanın güçlük çekmeden fark edilebilmesi ile konulabilir.
Fizik muayene, tam idrar tahlili, idrar kültürü ve böbrek fonksiyon testleri de barındıran rutin laboratuvar tetkikleri uygulanır. En kesin teşhis ise, ürojinekolojik muayene ile konabilmektedir.
Mesane sarkması nasıl tedavi edilir?
İdrar kesesi sarkmasının tedavisi, kadının yaşına, hastalığın evresine, genel sağlık durumuna ve daha sonra hamilelik isteyip istemediğine göre farklılaşır. İleride hamile kalmak istemeyen bir kadında mesane sarkması durumunda uygulanan tedavi şekli çoğunlukla hastanın dokusu kullanılarak idrar torbasının yukarı kaldırılmasıdır. Bu yöntemde başarı oranı yüzde ellilerdedir.
Sarkmanın şiddeti çok fazla ise ya da ameliyat geçirilmiş ve hastalık tekrar nüks etmişse o zaman meş adı verilen tıbbi bezler mesane altına yerleştirilir. Bu tekniğin başarısı ise neredeyse yüzde 90′lardadır.
Mesane sarkması ile beraber idrar kaçırma da mevcut ise, bu problemin tedavi edilmesi için daha farklı operasyon yöntemlerinin uygulanması gerekebilir. Bu ameliyatlar 20-30 dakikada tamamlanır ve başarı oranı % 90’ın üzerindedir.
Sistosel düzeltme ameliyatı ardından vajina genişlemesi problemi olan kişilerde bu gibi rahatsızlıkları azalacak ve cinsel hayattaki şikayetleri de yarıya indirecektir.
İdrar kaçırma sorunu yaşıyorsanız, tedavi ve diğer bilgiler için İstanbul’da Prof. Dr. Ateş Karateke’ye ulaşabilirsiniz. Kadınlarda idrar kaçırma tedavisi için arayınız 0543 691 36 24
İstanbul’da idrar tedavisi için arayınız
