Davranış teknikleri
Davranış teknikleri ve hayat tarzı değişiklikleri belirli bazı idrar kaçırma tipleri için çok önem teşkil eden ve fayda sağlayan bir tedavi biçimidir. Kimi zaman hastanın gereksinim duyduğu tek tedavi biçimi dahi olabilirler. Pelvik taban kasları egzersizleri: Bu egzersizler üriner büzücü kasları ve pelvik taban kaslarını (idrar yapmayı kontrol etmeye yardımcı kaslar) güçlendirmeye yarayan egzersizlerdir. Hastanın doktoru, idrar tutamama probleminin tedavisi için bu egzersizleri çok sık olarak yapmayı tavsiye edebilir. Bu egzersizler, özellikle stres tipi idrar tutamama türleri için etkili olmaktadır. Ancak bunların yanı sıra, sıkışma tipi idrar tutamamada da yardımcı bir tedavi olabilirler.
Pelvik taban kasları egzersizi yani Kegel egzersizi yapmak için idrar yaparken durdurmaya çalıştığı hayal edilmeli. Durdurmak için kullanılacak kaslar, kegel egzersizi esnasında kullanılacak kaslardır. Bu kaslar sıkılır ve on’a kadar sayılır. Kişi gevşeyip tekrar on’a dek sayıp, tekrar gevşeyip, tekrar sıkma işlemini yapmalı. Bu egzersizi, araba kullanırken, tv izlerken, yemek yaparken, çalışırken, ütü yaparken yani olabilecek her yerde yapılabilecek bir egzersizdir.
Kegel egzersizlerinde, doğru kası doğru olarak kasıp kasmadığından emin olmak bazen güç olabilir. Ancak genellikle, şayet kaslar sıkıldığında yukarı doğru çekilme hissi duyuluyor ise sıkılan kaslar doğru kaslardır. Kişi, doğru kası sıktığından kesinlikle emin olmak istiyor ve çifte kontrol etmiş olmak istiyor ise bu egzersizi bir aynanın karşısında deneyebilir. Sadece pelvik taban kasları sıkıldığında, karın, kalça ya da bacak kaslarının kasılmaması gerekir. Kegel egzersizini doğru yapıldığından emin olmak için denenebilecek bir başka yöntem de parmak testidir.
Kişi, parmağını anüs ya da vajina bölgesine yerleştirir ve ardından parmağını çevresel olarak sıkar. Bu şekilde sıkıldığında kaslar pelvik taban kaslarıdır. Şayet doğru kasların sıkıldığından kişi halen emin olamıyor ise, doktorundan yardım isteyebilir. Doktor, doğru kasları belirlemede ve kişinin sıkmasına yardımcı olacak biyo-geri besleme teknikleri için kişiye yardımcı olacaktır. Pelvik taban kası egzersizlerini birkaç ay doğru olarak uygulamasının ardından, idrar kontrolündeki iyileşmeyi fark etmek mümkündür. Hasta sıkıştığı zaman ya da öksürdüğünde ya da hapşırdığında idrar sızıntısını kontrol etmek için pelvik taban kaslarını sıkabilir.
Mesane Eğitimi: Hastanın doktoru, sıkışma ya da diğer idrar kaçırma tiplerini kontrol edebilmek için, kişiye mesane eğitimi yani, tek başına ya da diğer tedavilerle kombine olarak tavsiye edebilir. Mesane eğitimi, sıkıştığı zaman idrara çıkmayı geciktirmeyi öğrenme eğitimi olarak geçer. Bu eğitime, kişi idrara sıkıştığı her zaman kendisini on dakika kadar tutmakla başlayabilir. Daha sonrasında ise, bekleme süresi 20 dakikaya çıkarmak denenmelidir. Buradaki esas amaç, tuvalete gitmeler arasındaki zamanı 1 ila üç saate kadar uzatabilmektir.
Mesane eğitimi, tüm bunların yanı sıra, çifte boşaltmayı da yani, idrar bittikten sonra birkaç saniye bekleyip, tekrar denemeyi içerebilir. Bu egzersiz ile hastanın mesanesi daha çok boşaltmayı öğrenebilir. Bu sayede de taşma tipi idrar kaçırmayı engellemek mümkün hale gelir. Bunun yanı sıra mesane eğitimi idrara sıkışma kontrolünü öğrenmeyi de barındırır. Bunun için ise idrara çıkma ihtiyacı ile kişiye sıkıştığı zaman, yavaş ve derin nefes alarak gevşemek ya da başka bir şeyle uğraşarak dikkat dağıtmak tavsiye edilir.
Tuvalete gidişlerin planlanması: Bu planlama, idrara çıkmanın zamanlanması yani, tuvalete gereksinim duyulduğunda değil ancak belirlenmiş saatlerde gitme manasına gelir. Bu teknik neticesinde, tuvalete düzenli ve programlanmış bir şekilde gitmek (çoğunlukla da her iki saatte bir) tavsiye edilir.
Sıvı alımının ve beslenme biçiminin denetimi: Bazı durumlarda, mesane kontrolünün tekrar kazanılması için, günlük alışkanlıkları değiştirmek gerekir. Misalen, alkol ya da kafein tüketimi, şayet bunlardan biri idrar kaçırma problemin sebebi, azaltmak ya da bırakmak gerekli olabilir. Şayet asidik besinler mesaneyi tahriş ediyor ise, bu şekilde tetikleyicilerden vazgeçmek problemi çözmeye yardımcı olabilir. Bazı insanlar için, tek yapılması gereken uyumadan evvel sıvı alımını kısıtlamaktır. Kişinin kilo kaybı yaşaması da problemi çözmeye yardımcı olabilir.
İstanbul’da; stres tipi idrar kaçırma, sıkışma tipi idrar kaçırma, aşırı aktif mesane sebebiyle idrar kaçırma, karışık tip idrar kaçırma, taşma tipi idrar kaçırma, fonksiyonel tip idrar kaçırma, refleks tip idrar kaçırma, geçici tip idrar kaçırma tanı ve tedavisi için Prof. Dr. Ateş KARATEKE ile iletişime geçebilirsiniz.
