İdrar KaçırmaJinekolojik Sorunlar
Mesanenin Kasılmamasına Bağlı İdrar Kaçırmalar Nasıl Tedavi Edilebilir?
Mesane kasılmamasına bağlı idrar kaçırma sorununda ilk olarak ilaç tedavisine başvurulur. Şayet ilaç tedavisinden cevap alınamıyor ise ya da ilacı kullanmaya engel teşkil edebilecek durumlar mevcut ise mesanenin kasılmasına yardım eden, siniri uyaran bir pil kullanılabilir. Bu yönteme, Sakral Sinir Stimulasyonu denilir. Bu yönteme uygun olan hastalarda oldukça faydalı bir yöntemdir. Ancak pahalı olduğu için dezavantajlı sayılabilir.
Mesanenin kasılmamasına bağlı idrar kaçırma sorununda ameliyat dışı tedavi yöntemleri mevcut mu?
Hastalara ya da yakınlarına temiz aralıklı sonda takılması öğretilebilir. Böylece mesaneden atılamayan idrar, belirli zaman aralıkları ile vücut dışına çıkarılabilir. Farklı bir tedavi opsiyonu ise idrar borusu içine lokal anestezi ile uygulanan bir cihaz ile idrar vücut dışına çıkarılır fakat bu uygulama yalnızca kadın hastalarda yapılabilen bir yöntemdir.
Mesanenin çalışma prensibi nedir?
Böbreklerden taşınan idrar, mesaneyi doldurur. Mesane dolduğu zaman beyne sinirler aracılığı ile sinyal ulaştırılır. Beyin de mesane kasılmasını engeller ve idrar tutmaya yardımcı olan kasların kasılması için sinyaller iletilir. Fakat, mesanede depolanan idrar, mesanenin potansiyelini zorlamaya başladığında beyine ulaşan sinyaller sıklaşmaya başlar ve beyin tuvalete gitme isteği yaratarak baskıyı ortadan kaldırır. Bu sayede mesane adalesi kasılmaya başlar. İdrarı tutmamızı sağlayan kaslar gevşer. Bu sayede de kişi idrara çıkar. Mesanede, bir yetişkinde ortalama olarak 350-500 ml kadar idrar depolama potansiyeli vardır.
İdrar nasıl tutulur?
İdrar birikirken mesane elastik olduğundan genişlemeye başlar, bu sayede mesane içerisinde basınç artışı olmaz, böbreklerden gelen idrar rahatlıkla mesaneye girebilir. Ayrıca, mesanenin hemen altında idrar tutmaya yarayan ve devamlı kasılı olarak duran kaslar idrar torbasında biriken idrarın kaçmasına engel olur. Kadınlarda anatomik olarak idrar borusu erkeklere göre daha kısadır. Kadınlarda salgılanan bazı hormonlar idrar borusuna (üretra) destek sağlar. İdrar yaparken mesane bir miktar aşağı doğru hareket eder
Neden idrar kaçırılır?
İdrar kaçırmanın birçok sebebi vardır. Bunlardan bazıları:
- Sistit,
- Mesane iltihabı,
- Vajina enfeksiyonları,
- Mesane taşları,
- Mesane tümörleri,
- Zorlu doğumlar,
- Menopoz döneminde yaşanan hormonal değişiklikler,
- Karın bölgesine yapılan şuan tedavisi,
- Sinirsel hastalıklar,
- Prostat büyümesi gibi sebepler dolayısıyla mesane çıkışının tıkanması idrar kaçırmaya yol açabilir.
Bunların dışında kadınlarda sürekli idrar kaçırmaya yol açabilecek sebepler içerisinde mesane-vajina arasında ya da böbrekle mesane arasındaki idrar borusu (üreter) – vajina arasında gelişebilecek birleşmeler de mevcuttur.
- Kontrol altına tutulmayan şeker yani diyabet hastalığında,
- alkolizm sorunlarında idrar kaçırma meydana gelebilir.
- Kadın veya erkeklerde geçirilmiş farklı cerrahi operasyonlar idrar kaçırmaya sebep olabilir.
- Erkekler için özellikle prostat kanseri için yapılan ameliyatlar,
- Prostat ve mesane boynu operasyonları,
- Mesane ve idrar tutma mekanizması ile ilgili operasyonlar idrar kaçırmaya yol açabilir.
- Kullanılan ilaçlar da idrar kaçırmaya yol açabilir.
- Adele gevşeten ilaçlar,
- Tansiyon düşürücü ilaçlar,
- İdrar söktürücü ilaçlar,
- Sakinleştirici ilaçlar,
- Anti depresanlar,
- Alerji ilaçları da idrar kaçırmaya yol açabilir.
- Bunların dışında, Alzheimer,
- Damarsal hastalıklar da idrar kaçırmaya yol açar.
İdrar kaçırma nasıl tedavi edilir?
Egzersiz:
Hastaların bazıları için ilk başvurulacak yöntem egzersizdir. Yapılan egzersizlerin herhangi bir yan etkisi olmadığı gibi oldukça faydalıdır da. Egzersiz yöntemi birçok biçimde uygulanabilir.
İlk olarak hastanın doğru kaslarını çalıştırması öğretilir. Çoğunlukla hastalar bu doğru kasların bulunmasında güçlük çekebilir.
Pasif egzersiz yöntemleriiçerisinde en yeni ve ABD’de FDA (Gıda ve İlaç Birliği) tarafından onaylanmış olan teknik ise ‘’Manyetik Pelvik Taban Stimülasyonudur (ExMI)’’ adı verilen bir yöntemdir.
Yapılan çalışmalarda bu yöntemin etkinliği araştırılmıştır. Bilimsel çalışmaların büyük bir kısmı bu yöntemin etkinliğini kanıtlamıştır. Bu egzersiz oldukça kolay şekilde uygulanan ve ağrılı olmayan bir yöntemdir. Haftalık olarak 20 dakika süreyle 3 kere uygulanır. Tedavi aşamasında kişi, uygulama sandalyesine oturtulur. Herhangi bir yan etkisi bulunmayan bu uygulama ile kişiye pasif egzersiz yaptırılır ve pelvik taban kasları çalıştırılır.
Bu yöntem ile kaslar güçlenir. İdrar kaçırma sorunu oldukça hafifler ya da ortadan kalkabilir.
Manyetik pelvik taban stimülasyonu (ExMI) tedavisinden kimler yararlanabilir?
- İdrar kaçıran her erkek ve kadın için uygun bir yöntemdir.
- Zor geçen doğumlar ardından esneyen pelvik taban kaslarını güçlendirilmesine ihtiyaç duyulduğunda başvurulabilir.
- Cerrahi tedavi yöntemine uygun olmayan hastalarda uygulanabilir,
- Cerrahi bir müdahaleye girmek istemeyen, idrar kaçırma sorunu olan kadınlar,
- Zorlu bir doğum yaşadıktan sonra idrar kaçırma sorunu ile karşılaşan kadınlar,
- Daha önceden cerrahi müdahale yapılmış ancak idrar kaçırma sorunu geçmemiş olan hastalar,
- Prostat ameliyatı ardından idrar kaçırma sorunu olan hastalar,
- Kronik prostat iltihabı olan kişiler,
- Devamlı pelvik ağrısı duyanlar için uygun bir yöntemdir.
İstanbul’da; stres tipi idrar kaçırma, sıkışma tipi idrar kaçırma, aşırı aktif mesane sebebiyle idrar kaçırma, karışık tip idrar kaçırma, taşma tipi idrar kaçırma, fonksiyonel tip idrar kaçırma, refleks tip idrar kaçırma, geçici tip idrar kaçırma tanı ve tedavisi için Prof. Dr. Ateş KARATEKE ile iletişime geçebilirsiniz.